Chris (44) is al vijfentwintig jaar militair, heeft meerdere uitzendingen gedaan en heeft een mooie onderofficiersrang bereikt. Hoewel zijn uniform volhangt met onderscheidingen, hij een jong en vrolijk gezin heeft en het hem ogenschijnlijk voor de wind gaat, voelt hij zich niet gelukkig. Zijn gezin heeft erg onder zijn harde gedrag te lijden. Hij is langzaam maar zeker van zijn vrouw verwijderd geraakt en in zijn vrije tijd drinkt hij steeds meer alcohol. Hij is vaker op dit punt in zijn leven geweest, heeft hiervoor ook hulp vanuit de MGGZ gehad, maar hij heeft nooit de dieperliggende oorzaak van zijn ongelukkige gevoel gevonden. De verwijdering van zijn vrouw doet Chris zoveel pijn, dat hij nu vastberaden is om de dingen in zijn leven anders te doen en goed in de spiegel te kijken. Ik mag hem daarbij helpen. In een doorbraaksessie gaan we tot de kernoorzaak van zijn harde gedrag.
Hoewel hij zich vaker verloren heeft gevoeld en hulp heeft gezocht, lijkt het volwassen leven van Chris op een spannend jongensboek. Hij was fit, zag er goed uit, reisde de wereld over, had veel vrienden, werkte en feestte hard en had over de aandacht van vrouwen nooit te klagen. De bijzondere en spannende dingen die hij bij defensie wilde doen, heeft hij gedaan. Ook tijdens uitzendingen voelde hij zich als een vis in het water. Voor een moedige actie tijdens een vuurgevecht heeft hij zelfs een dapperheidsonderscheiding gekregen. Chris is trots op de man die hij geworden is.
"anything that's 'wrong' with you,
began as a survival mechanism in childhood" (Dr. Gabor Maté)
De eerste achttien jaar van zijn leven waren namelijk wat minder prettig. Zijn vader was sinds de geboorte van Chris niet meer in beeld en dus werd hij alleen door zijn moeder in een achterstandswijk van Rotterdam opgevoed. Toen hij drie jaar oud was, is zijn moeder voor een aantal weken een nieuwe liefde achterna gegaan in het buitenland en zo bleef Chris alleen achter bij zijn oma. Volgens de verhalen van oma zat kleine Chris elke avond op de trap te wachten totdat zijn moeder thuis zou komen. Het duurde echter niet een paar weken voordat zijn moeder thuiskwam, het duurde ruim een jaar. Ze kwam uiteindelijk thuis met die buitenlandse liefde en een baby op haar arm. Hoewel Chris dolblij was dat zijn moeder weer thuis was, vond hij de komst van een nieuwe baby en een andere man erg verwarrend. Hij drukte die verwarring en het verdriet daarover diep weg en besloot op dát moment heel erg zijn best te gaan doen voor zijn moeder, zodat ze nooit meer bij hem weg zou gaan. Zoals kinderen dat vaker doen, had hij het vertrek van zijn moeder op zichzelf betrokken. Het had hem onbewust erg onzeker gemaakt.
Voor Chris was er echter nog steeds weinig ruimte. Ondanks dat zijn moeder weer thuis was, bleef hij bij zijn oma wonen. Zijn moeder kwam wel geregeld op bezoek. Oma was alcoholverslaafd en daarom zat Chris dan ook vaak bij zijn oom en tante die in dezelfde buurt woonden. Daar was het wat rustiger en voelde hij zich meer thuis. Hoewel zijn moeder door haar buitenlandse vriend erg klein gehouden werd en vaak klappen kreeg, volgden er nog meer halfbroertjes en -zusjes. Chris begreep daar niks van en sprak regelmatig zijn zorgen daarover uit. Toen hij twaalf jaar oud was, overleed zijn oma en mocht hij, noodgedwongen weliswaar, wel bij zijn moeder wonen. Maar Chris was vaker weg dan thuis. Hij voelde zich er helemaal niet prettig en leerde dan ook al snel op eigen benen te staan. Moedig als hij was, regelde hij zijn zaken voor school vaak helemaal zelf en ging hij alleen met het openbaar vervoer door de grote stad. Thuis liet hij zijn emoties niet zien, deed hij wat hij dacht dat moest gebeuren, hielp hij mee in het drukke huishouden en hield hij steeds vaker zijn mond. In die onveilige situatie thuis verhardde hij en leerde hij het af om zichzelf te uit te spreken en voor zichzelf te staan. Het was zijn manier om met situatie thuis om te kunnen gaan. Op zijn negentiende meldde hij zich aan bij defensie en pakte hij de kans om uit huis te gaan met beide handen aan. Het was een vlucht van thuis en een nieuwe kans om iets van zijn leven te maken.
"het was een manier om mezelf niet te hoeven laten zien"
Bij defensie leerde Chris zichzelf beter kennen en zijn fysieke en mentale grenzen te verleggen. Hij voelde zich er thuis, maakte vrienden en kreeg structuur in zijn leven. Hij was er trots op zijn rumoerige jeugd achter zich te hebben gelaten. Hij was er ook trots op militair te zijn, maar zijn onzekerheid bleef. Hij sprak zich dan ook op het werk vaak niet uit, deed het werk wat gedaan moest worden en paste zijn gedrag op de militaire cultuur aan. Jarenlang verstopte Chris zijn onzekerheid achter hardheid, zijn sterkte lijf en het tonen van gedrag zoals dat van hem verwacht werd. In het weekeinde ging hij vaak helemaal los met vrouwen, drank en drugs. Zo bleef hij ogenschijnlijk in balans. Toen hij uiteindelijk leidinggevende werd, was hij hard en directief. Hij wist niet beter. Maar nu terugkijkende op zijn leven kan hij zien dat deze directieve stijl van leidinggeven een manier was om zichzelf niet te hoeven laten zien. Zijn hardheid en emotionele geslotenheid was een beschermingsmechanisme wat hij vanaf zijn jonge kinderjaren ontwikkeld had. Het had hem in zijn jeugd veel gebracht en bij defensie werd hij niet uitgenodigd om ander gedrag te laten zien. Onbewust was hij nog altijd bang afgewezen te worden als hij zichzelf zou zijn door zich uit te spreken, zijn gevoel te uiten en voor zichzelf te staan. Nota bene zijn eigen moeder had hem immers destijds in de steek gelaten. Dit had een diepe en onuitwisbare indruk op hem achtergelaten.
Maar zijn harde gedrag heeft voor hemzelf en zijn gezin een hoge prijs. Hij voelt zich somber, zijn gezondheid holt achteruit en hij is zijn vrouw en kinderen aan het verliezen. Chris is zichzelf aan het verliezen. Met zijn harde gedrag en het beschermen van zijn gevoel heeft hij als kind geprobeerd negatieve emoties te voorkomen en te overleven. Dat is hem goed gelukt! Nu als volwassen kerel, echtgenoot en vader van twee jonge kinderen krijgt hij echter met ditzelfde gedrag juist wat hij destijds had willen voorkomen. Hij raakt kwijt wat hem het meest dierbaar is en dat raakt hem tot in zijn kern.
'moed is angst voelen, maar toch je hart volgen'
Chris is een erg moedige kerel. Hij heeft als kind ongekende moed getoond door, ondanks alle onveiligheid en onzekerheid in zijn jeugd, overeind te blijven staan en te doen wat nodig is om te overleven. Hij heeft als militair ongekende moed getoond door onder extreem gevaarlijke omstandigheden zijn eigen leven te riskeren voor anderen. Zijn dapperheidsonderscheiding heeft hij meer dan verdiend. Diezelfde moed heeft hij nu nodig om zijn hardheid en geslotenheid los te laten. Hij mag na járen zijn schild eindelijk laten zakken en de werkelijke Chris aan de wereld laten zien. Hij mag zich uiten, zijn gevoel en emoties laten zien en zeggen wat er op zijn hart ligt. Hij mag zijn eigen behoeftes serieus nemen en voor zichzelf staan. Zijn moed heeft hij nodig om door die angst voor afwijzing heen te gaan. Die angst mag ruimte maken voor vertrouwen in zichzelf. Met het laten zakken van zijn schild heeft hij de wereld nog veel meer te bieden. Zowel thuis als echtgenoot en vader, maar ook op zijn werk als militair. Met het laten zakken van zijn schild, kan hij bovendien zelf eindelijk de oprechte liefde en erkenning toelaten die hij werkelijk verdiend.
Michiel van der Pols
Met de heldere, maar soms pijnlijk confronterende inzichten vanuit de doorbraaksessie ben je veel meer in staat 'gewoon' jezelf te zijn. Soms is één doorbraaksessie al genoeg, maar als je wilt begeleid ik je wat langer in het doorbreken van eerder onbewuste belemmerende gedragspatronen. In het hier en nu, met beiden benen op de grond en heel concreet toegepast in jouw dagelijkse leven.